سخنی با اولیا

اولیای محترم ضمن تبریک عید نوروز مجموعه ای با عنوان داستان خوانی و داستان نویسی در نوروز توسط مدرسه تدارک دیده شده است در آغاز به این نکته توجه داشته باشید که این مجموعه متن و تکلیف نیست بهانه ای برای توسعه مهارت خواندن است تا توانایی‌ها و مهارت‌های دانش‌آموزان را در معناسازی متون نوشتاری تقویت نماید.

شنیدن یا خواندن یک داستان سبب فعال شدن ذهن می‌شود و این امکان را فراهم می آورد که کودکان وارد دنیای جدیدی شوند و زندگی های دیگری را تجربه کنند. بنابراین خواندن نیازمند تلاش ذهنی است.

اگر دانش آموزان بخواهند خوانندگان توانمندی شوند باید متنی را دوباره خلق و بازنویسی کنند و از آن برای اهداف خلاقانه خود استفاده نمایند. هر داستان می تواند منشأ داستان نویسی آنها باشد.

این مجموعه شامل یک جلد کتاب داستان یک برگ داستان من و دفترچه راهنمای داستان خوانی و داستان نویسی در نوروز می باشد. مستطیل قبل از خواندن کتاب داستان توسط دانش آموز این گل را مطالعه نمایید.

مدیریت مدرسه

 

چارچوب یک داستان

معمولاً چهارچوب یا نقشه داستان از چهار عنصر اساسی زیر تشکیل می شود:

1 شخصیت های داستان

2  مکان داستان

3 رویدادهای داستان

4 زمان داستان

شخصیت های داستان

منظور از شخصیت های داستان ستاره ها و اشخاص اصلی داستان می باشد. سوالاتی که پیرامون شخصیت های داستان می توان برای دانش آموزان مطرح کرد شامل سوال های زیر می باشد:

1 شخصیت های اصلی داستان کدامند ؟

شخصیت های فرعی داستان کدامند ؟

2 آیا شخصیت های داستان شما را به یاد انسان های اطراف خودتان انداختند ؟

3 دو شخصیت داستان را باهم مقایسه و تفاوت ها و شباهت های آنها را از جهات گوناگون بیان کنید.

مکان داستان

منظور از مکان داستان محل یا فضا ، کشور ، روستایی یا جایی که اتفاقات داستان در آن رخ می دهند می باشد. سوالاتی که پیرامون مکان داستان می توان برای دانش آموزان مطرح کرد شامل سوال های مقابل می باشد:

1 مکانی که رویدادهای داستان در آنجا اتفاق افتاده است شبیه کجا بود؟

2 اگر این داستان در مکان دیگری رخ می داد چه تفاوتهایی در کل داستان پدید می‌آمد ؟

3 آیا دوست داشتید در محلی که رویداد داستان رخ داده است زندگی کنید ؟ به چه دلیل ؟

رویدادهای داستان

منظور از رویدادهای داستان ، مجموعه حوادث و اتفاقاتی که در داستان رخ می‌دهد ، میباشد. سوالاتی که پیرامون رویدادهای داستان می توان برای دانش آموزان مطرح کرد شامل سوال های زیر می باشد:

1 حوادث و رویداد های اصلی رخ داده در داستان را فهرست بندی کنید.

2 اگر امکان پیوستن به حوادث و رویدادهای داستان را داشتید چه میکردید ؟

3 مسئله یا مشکل موجود در داستان چیست ؟ و چگونه این مسئله یا مشکل حل می شود ؟

زمان داستان

منظور از زمان داستان ، فصل ، ماه ، روز ،شب ، سال ، گذشته ، آینده و هر زمانی که داستان در آن رخ داده است ، می‌باشد. برخی سوالاتی که پیرامون زمان داستان می توان برای دانش آموزان مطرح کرد شامل سوال های زیر می باشد:

1 رویدادها و حوادث داستان ، در چه زمانی رخ می دهند: گذشته ، آینده یا حال ؟ این را از کجا فهمیدید ؟

2 اگر رویدادها و حوادث داستان در زمان های دیگری رخ می داد در کل داستان چه تغییری صورت می‌گرفت ؟

3 میان زمان رویدادها و حوادث داستان با روزگار امروز اما ، چه تفاوت هایی وجود دارد ؟

فواید خواندن داستان

به طور کلی می توان فواید خواندن داستان را در چهار گروه طبقه بندی کرد:

1 توسعه سواد خواندن دانش آموزان

2 توسعه ارزش های اخلاقی دانش آموزان

3 توسعه توانمندی گفت و گوی دانش آموزان

4 توسعه تفکر دانش آموزان

توسعه سواد خواندن دانش آموزان

در سنجش توسعه سواد خواندن ، برای طرح سوالات درک مطلب از متون ارائه شده به دانش آموزان ، بر چهار فرآیند درک مطلب( تمرکز ، استنباط ، تفسیر و ارزیابی )تاکید می‌شود. در این سنجش ، مجموعه‌ای از سوالاتی که هرکدام به یک فرآیند مربوط می‌شود ، دانش آموزان را قادر می‌سازد تا توانایی‌ها و مهارت‌های خود را در معنا سازی متون نوشتاری نشان‌دهنده.

توسعه ارزش های اخلاقی دانش آموزان

همه داستان ها ، یک بعد اخلاقی دارند. هر داستان برخی از جوانب رفتار اخلاقی را بررسی می‌کنند. برای ما درک موقعیت های تخیلی در مقایسه با موقعیت های واقعی اغلب آسان تر است ، زیرا داستان هایی را که درباره دیگران هستند ، می‌توان از دیدگاهی بیطرف در نظر گرفت. مخاطراتی که زندگی را در داستان تهدید می‌کند ، در مقایسه با زندگی حقیقی کمتر است ، بنابراین داستانها وسیله بسیار خوبی هستند برای وارد کردن دانش آموزان به تفکر درباره معانی و ارزشهای اخلاقی از طریق مطرح کردن سوالاتی از قبیل:

رفتار افراد در این داستان چگونه است ؟

آنها چگونه رفتاری باید داشته باشند ؟

اگر شما جای آنها بودید ، چه رفتاری می کردید ؟

یکی از بهترین روش ها برای درگیر ساختن دانش آموزان در ارتقای سواد شان و تمرین روش های اخلاقی از طریق داستان ، خلق یک موقعیت گفتگوست. گفت و گوی گروهی با استفاده از مثال و نمونه ، مطلبی را آموزش می دهد و دانش آموزان را قادر می‌سازد تا رفتار معقولی را به عنوان عادت روزمره ذهن خود تمرین کنند. این باعث می‌شود که آنها فرصتی بیابند تا خود را در جایگاه شخصیت های مثبت داستان قرار دهد و به توسعه اخلاقی خود کمک کنند.

توسعه توانمندی گفتگوی دانش آموزان

می توانند داستان را برای یکدیگر نقل کرده و درباره آن در محیطی سالم ، بحث و گفتگو کنند اگر دانش آموزان به صحبت یکدیگر گوش دهند و به نظر یکدیگر اطمینان کنند ، اعتماد به نفسی به دست می آورند که می توانند بگویند به چه فکر می کنند. همچنین عزت نفس آنها بیشتر می‌شود. گفتگو ، موقعیتی است که دانش‌آموزان ، خود فکر می‌کنند و ارزش فکر دیگران را در میابند.

توسعه تفکر دانش آموزان

تفکر برای دانش آموزان این امکان را فراهم می کند تا سوالاتی را در مورد هر آنچه برایشان درباره جهان عجیب ، جالب یا گیج کننده است ، بپرسند و درباره آن بحث کنند. این روش در ایجاد یک حلقه گفتگوی فلسفی برای دانش‌آموزان با قابلیت های مختلف به کار برده می شود. در این روش فرض می‌شود که دانش‌آموزان می‌توانند در مورد مسائل مهم همچون درست و غلط ، دوستی ، عدالت ، حقیقت ، زیبایی و... گفتگو کنند. این مسائل نه تنها دغدغه همه انسان‌هاست بلکه ذهن فلاسفه را قرن ها به خود مشغول کرده است. پژوهش ها نشان می دهد که از طریق توسعه تفکر برای دانش آموزان ، دانش آموزان می توانند در پرسش در مورد جهان گام‌های بزرگی بردارند و اعتماد به نفس آنها به مثابه یک متفکر و یادگیرنده بسیار زیاد شود. خواندن یکی از روش های توسعه تفکر در دانش آموزان تلقی می‌شود.

روش استفاده

دانش آموز کتاب داستان را مطالعه کرده و بخش فعالیت‌های ادبی را انجام دهد. چنین پیشنهاد می گردد جهت افزایش اطلاعات عمومی دانش آموز ، بخش اطلاعاتی داستان را خوانده و فعالیت‌های آن را انجام دهد. هر گاه دانش آموز به داستان و فعالیتهای آن تسلط کافی پیدا کرد از او بخواهید داستان را به صورت خلاصه برای شما بازگو نماید و برگه داستان من را کامل کند.